Er is zoveel wat ons aan de oppervlakte houdt en belet naar de diepte te zakken, waar we één zijn met elkaar en met alles: de onderstroom die tegelijk duister, stil, rustig en vredig is. De diepte van de oceaan van de Werkelijkheid, waar wij een druppel van zijn. Wat houdt ons tegen? Het is de wereld van de talloze behoeften die ons ‘kwellen, verduisteren, vervuilen en verzwakken’.
Dat is de zo actuele visie van de grootste religiestichters en mystici van de wereld. De Spaanse mystieke dichter Jan van het Kruis (Juan de la Cruz, 1542-1591) mocht beleven hoe de bevrijding van begeerte en behoefte ons open maakt om de wereld nieuw te zien en te genieten — de medemens, de kosmos, maar ook het Mysterie dat religies ‘God’ noemen. Mystici willen net niet wég leiden van de wereld, maar dieper binnen in haar. Vrij, genietend en liefhebbend. Jan van het Kruis dichtte een lied waarin hij die innerlijke bevrijdingstocht bezong en schreef er tweemaal een commentaar op. In een eerste commentaar analyseert hij ragfijn de verwarring van de mens wie dit overkomt en die geleidelijk overgaat in een ervaring van verrukte ontdekking van de Liefde; dit commentaar (Donkere nacht) verscheen in 2021 bij Carmelitana. Het boekdeel dat u in handen hebt, is het tweede commentaar waarin hij genuanceerd raad geeft om zelf het nodige te doen om deze bevrijdingsweg in te slaan: het Ultieme in niet-wetend geloof tegemoet gaan, het in bezitloze hoop verwachten, en het door onbaatzuchtige liefde dienen.
Bestijging van de berg Karmel is een onvoldoende gekend en gewaardeerd meesterwerk van deze mysticus. Een volgehouden en herhaalde lezing ervan geeft talrijke en kostbare raad aan gelovige zowel als ‘ongelovige’, aan de zoekende mens zowel als de christen die al een flink stuk weg heeft afgelegd.
Degelijke en uitgebreide inleidingen evenals de talrijke historisch en theologisch verhelderende voetnoten begeleiden deze nieuwe vertaling van Bestijging van de berg Karmel. Gebruik maken van het symbool van de beklimming van een berg toont hij hoe het uitzicht steeds mooier wordt naarmate de ballast die we meedragen afgeworpen wordt.
